Osmanlının Çöküşü Ne Zaman Başladı? Osmanlının Yıkılış Nedenleri?
Osmanlı Devleti’nin Çöküş Dönemi
Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılış süreci 19. Yüzyılda başlamıştır. Bu dönemde devlet her türlü sorunla karşı karşıya kalmıştı. Bunlardan en önemlileri ise İç isyanların başlaması, ekonomik sorunların ortaya çıkması ve aralıksız devam eden savaşlardır.
Osmanlı devletindeki azınlık gruplar 1789 yılında Fransa’da başlayan Milliyetçilik akımından oldukça etkilenmişti. Böylelikle isyanlar başlatıp bağımsız olmak istemişlerdi. İlk isyana kalkışan millet Sırplar olsa da en düzenli ve örgütlü isyan edenler Yunanlılar olmuştu. Böylelikle Yunanlar 1832 yılında bağımsızlık elde etmeyi başarmışlardı. Sırplar bağımsızlıklarını ancak 1878 yılında sağlamış olsalar da bu sürece kadar Osmanlı devletinin başına büyük sorunlar çıkarmışlardı. Ayrıca Bulgarlar, Araplar, Makedonlar, Karadağlılar ve Ermeni gruplarda isyanlar çıkartıp devleti zor durumda bırakmışlardır.
Devletin diğer sorunlarından biri ekonomik sorunlardı. Bu sorunun baş göstermesinin sebebi ise 1853 yılında başlayan kırım savaşıydı. Bu savaş Osmanlı Devleti ise Rusya İmparatorluğu arasında yapılan bir savaştı ve bu savaşı Osmanlı devleti kazanmıştı. Ancak bu savaş devletin ekonomisinde sorunları da beraberinde getirmişti. Savaştan sonra devlet bu sorunu ortadan kaldırmak için İngiltere ve Fransa’dan dış borç almıştı. Bu borcu alan kişi padişah Abdülmecid’di ve bu borç Osmanlının ilk dış borcuydu. Bu borçtan sonra devlet borçlanmaya devam etti ve bu durum 2. Abdülhamid devrinde büyük bir soruna yol açtı.
Sultan kendinden önceki 2 padişahın aldığı borçlar yüzünden zor durumda kalmıştı. Bu sorunu çözebilmek içinse 1881 yılında duyun-u umumiye yani genel borçlar idaresi kuruldu. Bu idarenin kontrolünde İngiltere, Fransa, Almanya ve Avusturya-Macaristan temsilcileri vardı. Bu idarenin amacı ise Osmanlı’nın aldığı bazı vergileri kendilerine aktarmaktı. Böylelikle Osmanlı İmparatorluğu iktisadi bağımsızlığını kaybetti.
Osmanlı’nın en büyük sorunlarından biri ise aralıksız devam eden bir savaş süreciydi. Osmanlı İmparatorluğu 1600’lerin başından beri Ruslar ile savaşmaktaydı fakat devlet 1700’lü yıllardan beri yapmış olduğu bu savaşların çoğunu kaybetmekteydi. Rus İmparatorluğu ile 1774 yılında yapılan küçük kaynarca anlaşması Osmanlı İmparatorluğu’nun dünya çapındaki üstünlüğünü yok etmekteydi.
Bu savaş ile kırıma bağımsızlık verilirken, Ruslar Karadeniz de bedavaya ticaret yapabileceklerdi. Osmanlı’nın Ruslara karşı en büyük yenilgisi ise 93 harbidir. 1877-1878 yıllarında yapılan bu savaş ile Osmanlının himayesindeki bazı balkan milletleri bağımsızlık kazanırken, Ruslara Erzurum’a kadar olan bölge verilecek ve tazminat ödenecekti. Ama 2. Abdülhamid’in olaya müdahale etmesiyle İngilizler araya girmiş ve Rusların toprak kazanımıyla, Ruslara verilecek tazminat geri alınmıştı. Ancak İngilizler anlaşmaya müdahale etme karşılığında Kıbrıs’ı alacaklardı. Bu savaştan sonra Osmanlının sadece toprak kaybettiğini düşünen batı devletleri sırasıyla Osmanlıdan toprak almaya başlayacaklardı. İngilizler Mısırı, Fransızlar Tunus’u alacaklardı. Osmanlı 1. Dünya savaşından sonra ise orta doğuyu dahi kaybedecek böylelikle devlet yıkılış sürecine girecekti.
