Çünkü; bebeğimehangi besinleri vermeliyim, boğulma tehlikesi yaşar mı, verdiğim besinler alerji yapar mı, hangi besinlerden başlamalıyım gibi bin bir türlü soru işaretleri ile bu süreçte başa çıkmak gerekecek. Aynı zamanda bu gibi durumlarla başa çıkmak için maalesef ki ancak deneyimleyerek çeşitli yöntemleri keşfedebileceksiniz. Çünkü her bebeğin gelişimi, ek gıdaya geçiş zamanı ve ek gıdaya geçiş süreci kendine özgüdür. Gerek doktorunuzun talimatları gerek bebeğinizin hassasiyetlerine göre hareket edeceğiniz için bebekten bebeğe farklılık gösteren bir süreç olduğunu söyleyebiliriz.Yalnız şunu unutmamalısınız ki bu süreci her ebeveyn ve bebek yaşamakta. Özellikle İlk kez anne ve baba olmuş kişiler için bu süreçte ne yapacağım? nasıl yapacağım? kaygısı taşıması çok doğal. Bu yüzden kaygılara odaklanmak yerine sürece odaklanmanız çok daha önem kazanacaktır. Merak etmeyin Bebeklerde ek gıdaya geçiş konusu ile ilgi soru işaretlerinizi bu yazımızda gidermenizi sağlayacağız.
Ek Gıdaya Ne Zaman Başlanır?
Ek gıdaya ne zaman başlanır sorusu bu konuda en merak edilen soruların başında gelmektedir. Ek gıdaya 6. aydan itibaren başlanabilir. Yalnız bu noktada dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Her şeyden önce her bebeğin gelişiminin farklı seyredebileceğini göz önünde bulundurmanız gerekmektedir. Bu yüzden doktorunuzun size önerdiği aya veya zamana göre ek gıdaya geçiş yapmanız bebeğiniz için en uygun zaman dilimi olacaktır. Çünkü bazı bebeklerin bir takım ek gıda için gerekli olan yutkunma gibi bir takım refleksleri henüz gelişmemiş olabilmektedir. Bu durum bebekten bebeğe farklılık göstermektedir. Bazı bebekler yutkunma tembelliği gibi durumlar gözlemlenebilir.
Çünkü ek gıdaya geçiş sürecine kadar bebeğiniz hep sıvı gıda ile beslendi ve sıvı gıdanın yutulması katı gıdaya oranla daha kolay gerçekleşmektedir. Bu yüzden ek gıdaya ne zaman başlanır hususunda doktor kontrolünde olmanız oldukça önem arz etmektedir. Biz bu noktada, bebeğinizin ek gıdaya geçme noktasında herhangi bir sorun teşkil edecek durum olmadığını baz alarak, size bu süreç hakkında bir takım genel geçer önerilerden bahsedeceğiz.
Bebeğinizin ek gıdaya hazır olduğunu nasıl anlarsınız?
Bebeğiniz başını dik veya sabit pozisyonda tutabiliyor mu?
Destek ile bebeğiniz dik şekilde oturabiliyor mu? (Besinleri yutarken problem yaşanmaması
için önemli.)
Bebeğinizin dil ile besinleri itme refleksi sonlandı mı? (Bu durumun sonlanmaması bebeğiniz
besinleri istemediği için veya henüz besinleri ağza nasıl kabul edebileceğini bilmediğini
gösterir)
Bebeğiniz oyuncaklarını, ellerini veya zaman zaman ayaklarını ağzına götürüyor mu?
Bir şey yediğinizde veya masa da elinizde herhangi bir yiyecek gördüğünde ağzını açıyor mu?
Bir diğer tabirle yiyeceklere karşı ilgili mi?
Doğumdan sonraki kilosunun 2 katı kadar bir kiloya ulaştı mı? Fiziksel gelişimi uygun mu?
Bu soruların tümüne evet yanıtını verebiliyorsanız bebeğiniz ek gıdaya geçiş sürecine artık hazır hale gelmiş olabilir. Şunu tekrar belirtmekte fayda var; Özellikle bebeklerde ek gıdaya geçiş dönemi gibi kritik süreçlerde doktorunuza danışmanız ve bebeğiniz için gerekli kontroller çerçevesinde bu gibi önerileri dikkate almalısınız. Çünkü daha önce de belirttiğimiz gibi her bebeğin gelişim süreci birbirinden farklıdır.
Ek Gıdaya Geçerken Bilmeniz Gerekenler?
İlk kez katı besin tüketecek olan bebeğiniz için ek gıdaya geçerken bilmeniz gerekenleri sıraladık.
Burada öncelikli önemli nokta ek gıdaya geçişte anne sütü veya formül mamayı kesmemek. Ek gıdaya alışma sürecinde bebeğinizi yavaş yavaş 1 yaşına kadar veya max 2 yaşına kadar sütten kesmeniz gerekmektedir. Bebeğiniz zamanla her öğünde yemek yiyebilir hale geldiğinde sütten kesebilirsiniz. Çünkü aniden sütten kesilen bebek ek gıdayı bu durumun sorumlusu olarak görebilir ve ek gıdayı reddedebilir.
Bebeğinizin ilk ek gıda öğününü vermeden önce huzursuz olup olmadığını kontrol etmeniz
önerilir. Çünkü ilk ek gıda anında huzursuz olursa ek gıdaya karşı kötü bir izlenim oluşabilir.
Her ne kadar öncesinde yemeklere saldırıyor olsa da huzursuz olduğu anda bu durum tam
tersine dönüşebilir.
Bebeklerde ek gıdaya geçiş sürecinde en bariz yanılgılardan bir de bebeğinize ek gıda
vermeden önce doymaz sanıp öncesinde süt veya formüle mama gibi besinler vermek. Yani
bebeğiniz ek gıda sırasında aç ve dik oturur pozisyonda olmalıdır. İlk zamanlarda ek gıdayı ana
öğün değil ara öğün olarak anne verdiğinizi unutmayın. Çünkü bu öğünleri bebeğinizi
doyurması için değil, hangi besinleri sevecek hangi besinlere alerjisi var gibi durumları tespit
etmek için veriyorsunuz.
Bebeğinizin hangi besinleri sevdiğini ve hangilerine alerjisi olup olmadığını tespit ettikten
sonra besin miktarını arttırabilir ve hatta bebeğinize doyacağı miktarda besini öğünlerinde
yedirebilirsiniz. Tabi bu durum zamanla doktor kontrolü eşliğinde gelişecektir.
Bebeklerde ek gıdaya geçiş sürecinde bebeğiniz her besini ilk seferde sevmeyebilir,
istemeyebilir. Bu durum çok doğaldır. Ama gerçekten sevip sevmediğini anlamanız için belli
gün aralıkları ile tekrardan aynı besini tattırmalısınız. Aynı besin için her seferinde aynı tepkiyi
veriyor ve yemeği reddediyorsa o zaman bebeğinizin o besini sevmediğini düşünebilirsiniz.
Besinleri taze hazırlamanız gerekmektedir. Öğün saatinden en fazla 2 saat önce hazırlanmış
olmalıdır. Eğer ki yaz ayıysa bu süre en fazla 1 saate düşebilir. Çok uzun süre oda sıcaklığında
kalmış veya bir gün önceden yapılmış besinleri bebeğinize vermeniz doğru olmayacaktır.
Hazır dondurulmuş, konserve gibi ürünleri bebeğinize yedirmemelisiniz.
Bebeğinize ek gıda vermeden önce ellerinizin ve yemek kaplarının temiz ve steril olmasına
dikkat etmelisiniz.
Bebeğinize ek gıdayı elleriniz ile değil kaşık ile vermeniz gerekmektedir. Bu durum bebeğinizin
kaşık kullanımına alışması için ve daha hijyenik olması açısından önemlidir. Plastik veya
bambu kaşık kullanmak yiyeceklerin besin değerlerini kaybetmemesi açısından önemlidir.
Bebeğinize 1 yaşını geçmeden mantar, bal, şeker veya tuz gibi besinler vermeyin.
Bebeğiniz suya ihtiyaç duyabilir bu noktada belirli miktarlarda su verilebilir. Doktorunuzun
belirlediği günlük ölçüyü geçmemeye dikkat edin.
Bebeğinize salam, sosis, sucuk, şekerli yoğurt, hazır çorbalar, tuzlu peynirler, baharat içerikli
gıda gibi besinleri asla vermeyin.
Ek Gıdaya Geçişte Hangi Besinler Verilmemeli?
Ek gıdaya geçişte hangi besinler verilmemeli konusu ebeveynlerin mutlaka bilmesi ve dikkat etmesi gereken noktalardandır. Çünkü ek gıda sürecinde bebeğiniz gıda alerjilerine karşı oldukça hassas olabilir. Bu yüzden alerji oluşturabilecek ve bebeğiniz için zararlı olan besinleri sıraladık.
Konserve, dondurulmuş veya hazır paketli ürünler. Kısacası taze olmayan ürünler.
Kuruyemişler (fıstık, fındık, ceviz,kuru üzüm vs.)
Turşu
Tuzlu peynirler (Bebekler için özel peynirler tercih etmelisiniz)
Sucuk, salam,sosis. Kısacası şarküteri ürünü.
Şeker içerikli veya yapay tatlandırıcı ürünler
Bal (1 yaşına kadar bebeklere yedirilmesi oldukça sakıncalı. Ölümcül riskler doğurabilir.)
Yumurtanın beyazı
Kivi, çilek, vişne, kiraz, şeftali vs. (bu meyveler alerji oluşturabilme potansiyeli yüksek
meyvelerdendir)
Deniz ürünleri
İnek sütü (1 yaşından önceki bebekler inek sütünü sindirebilecek potansiyelde değildirler.Bu
yüzden hem alerjik hem de çeşitli kabızlık gaz problemi gibi problemlere yol açabilir.)
Domates
Çikolata ve kakao içeren herhangi bir besin.
Bebeklerde ek gıdaya geçiş döneminde sıraladığımız bu besinleri bebeğinize yanlışlıkla verdiğiniz
takdirde bebeğiniz birtakım alerjik reaksiyonlar gösterebilir. Bu noktada bebeklerde alerji belirtileri
bilmeniz gereken ve hayati önem taşıyan bir konudur.
Bebeklerde Alerji Belirtileri?
Deride kaşıntı ve döküntü görülmesi. Özellikle ağız çevresinde.
Sık sık hapşırma
Burun akıntısı
Kulaklarda kaşıntı
Burunda ve gözde kaşıntıya bağlı olarak ovuşturma.
Huzursuzluk
Ağızdan sık sık solumak
Ek Gıda Döneminde Bebeğinize Neler Yedirebilirsiniz?
Ek gıdaya geçiş döneminde bebeğinize ne yedirmemeniz gerektiği kadar ne yedirmeniz gerektiğini de
aynı ölçüde bilmek gerekmektedir. Bu noktada bebeğiniz için ek gıda sürecinde neler yedirebilirsiniz
bunları siz ebeveynler için listeledik.
6-8 Ay Besin Listesi:
Elma, şeftali, armut, muz gibi meyveleri püre haline getirip bebeğinize yedirebilirsiniz.
Aynı şekilde sebzelerden havuç, patates, kabak gibi sebzeleri de yumuşayıncaya kadar
pişirdikten sonra püre şeklinde hazırlayabilirsiniz.
Taze ve doğal ev yoğurdu yedirebilirsiniz.
Yumurta sarısının bir çay kaşığı kadarlık kısmını ezerek yedirebilirsiniz. Unutmayalım beyazını
1 yaşından önce yedirmek sakıncalı.
7. aydan sonra olacak şekilde pekmez verilebilir. Pekmez oldukça faydalıdır.
Bebek peyniri veya tuzsuz peynir verilebilir.
7. aydan sonra kıyma içeren sebze çorbaları verilebilir. Tabi bu noktada kıymanın çok fazla
çekilmesi gerekiyor. Hiç bir top topluk olmaması gerekiyor çorba içinde.
8-12 Ay Besin Listesi:
Et, tavuk içeren yemekler
Sebze çorbası veya katı yollu yemekler
Makarna,pilav gibi besinler. Tabi iyice ezilmiş olmalı ve zeytin yağıyla yapılmalı.
Mercimek, fasulye, bezelye gibi baklagiller
Yemeklere çok az olacak şekilde tuz atılabilir.
Ek gıdaya geçiş döneminde bebeğinize yedirebileceğiniz besinler tabiki bunlarla sınırlı olmayacaktır.
Doktorunuzun tavsiyeleri ile ekleme veya çıkarma yapabilirsiniz. Tamamen bebeğinizin neyi sevip
seveceği ve alerjik bünyeye sahip olup olmadığı ile ilgili olarak değişmektedir.
