Sultan 4. Murat Kısaca Hayatı? Sultan 4. Murat Neden Öldü?
Kimdir, Nerede Doğdu, Kaç Yaşında Tahta Çıktı? Sultan 4. Murat Topkapı sarayında doğmuş ve eğitim hayatını tüm şehzadeler gibi özel ilim adamlarından aldı. Sultan 1.Ahmet’in oğlu olan Sultan Murat, Kösem sultandan doğmadır. Babasının ölümünden sonra tahta çıkan Sultan Osman kardeş katli sistemini geri getirmiş ve böylece halktan, ordudan, devlet adamlarından büyük tepkiler almıştır. En sonunda aşağılayıcı bir şekilde tahttan indirilip öldürülen genç Osman’ın yerine Şehzade Mustafa tahta çıkarılmıştır.
Ama şehzade Mustafa akli dengesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle yerine Şehzade murat geçirilmiştir. Lakin Şehzade murat 11 yaşında olduğu için ülkeyi idare edemezdi bu sebepledir ki annesi Kösem Sultan Saltanat Naibi olarak ülke yönetiminde etkin rol aldı.
Sultan Murad’ın Karakteristik Özellikleri Nelerdir?
Sultan Murad hayatının büyük bir bölümünde asabi ve sert mizaçlı biri olmuştur. Bunun en önemli sebeplerinden bazıları olarak dönemin siyasi karışıklıkları, ülkenin düzeninin bozulmuş olması ve bunların sert bir şekilde bastırılması gerektiği örnek gösterilebilir. Ama öyle bir olay var ki Sultan Murat o olayın yaşandığı gün Sultan Murat olmuştur. Bir keresinde yeniçeriler sarayı basmışlardı. Yeniçeriler bazı devlet adamlarının kellelerini istiyorlardı. Sultan Murat yeniçerileri sakinleştirmeye çalışsa da yeniçeriler çok öfkeliydi ve durmadılar. Bazı devlet adamlarını ve Sultan Murat’ın en sevdiği dostu Hafız Ahmet paşayı alıp gözlerinin önünde idam ettiler. Bu olaylar karşısında hiçbir şey yapamayan Sultan Murat ağlayarak odasına çekildi ve intikam yemini etti. Bu olay Sultan Murat’ı tam anlamıyla günümüzde bildiğimiz Sultan Murat yaptı.
Sultan Murat Nasıl İpleri Eline Aldı, Devleti Nasıl Yönetti, Neler Yaptı?
Kösem Sultan Naibeliği Zamanında Ülkenin Durumu Ve Nasıl Görevden Uzaklaştı?
Kösem Sultan 9 yıllık devlet yönetimi boyunca tam 8 sadrazam değiştirmiştir. Halka büyük yardımlar yapmıştır. Bunlar arasında yoksul çocukları mektebe göndermek, genç kızlara çeyiz dizmek ve fakirlere yiyecek gıda yapmak gibi sayılamayacak onlarca hayır işi mevcuttur. Ancak devlet yönetiminde yeterince iyi işler çıkaramamıştır.
Bu 9 yıllık süreçte ülke hiç de iyi, idare edilememiştir. Ülkede yolsuzluk artmıştı. Rüşvet aşmış başını gitmişti. Kadılar bile zaman zaman rüşvet alır olmuştu. Ayrıca doğuda acemler rahat durmuyor ve sınırları sürekli olarak taciz ediyordu. Bu dönemde Bağdat başta olmak üzere bazı vilayetler acemler tarafından ele geçmişti. Bu durumları gören Sultan murat ülkesinin bu durumda olmasından dolayı kahroluyor ve ilerleyen zamanlarda neler yapabileceği konusunda planlar yapıyordu. En sonunda Sultan Murat ihtiyacı olan güce eriştiğini düşündü ve işe koyuldu. Annesi Kösem Sultanı yönetimden alacaktı ve tahtın tek sahibi olacaktı. Divanı topladı ve bunu herkese duyurdu. İlk başlarda karışıklık çıksa da Sultan Murat bunun üstesinden nasıl geleceğini biliyordu. Sultan Murat ayak divanını topladı ve yeniçeri, kapıkulu, ulemanın başlarına Kur-anı Kerim’ e el bastırarak yemin ettirdi.
Sultan Murat Devleti Nasıl Yönetti, Hangi Kanunları Yaptı, Nasıl Tatbik Etti?
Sultan Murat artık tahtta tek başınaydı ve işe önce devlet yönetimindeki rüşvet alan hainleri cezalandırmakla başladı. Topal Recep paşaya sipahi askerleri tarafından rüşvet verildi ve Sultan Murat’ın onların işlerine karışmamasını istedi. Topal Recep paşa onlara bu konuda garanti verdi. Sultan Murat bunları öğrenince Ayak divanını topladı. Herkes şaşkındı çünkü silahtarlar 60 kiloluk bir gürzü getirmişlerdi. Sultan Murat geldi ve tahta oturdu. Halkın ve ordunun içinden bazı kişilerin gaflet ve hıyanet içerinde olduğunu söyledi. Topal paşa konuşmanın sonlarına doğru kendi sonunu anladı. Sultan murat Topal recep paşayı işaret ederek gel bakayım topal zorba başı dedi. Silahtar ağası onu Sultan Murat’ın önüne attı. Topal recep paşa tüm bunların iftira olduğunu ve asilerle onları dizginlemek için konuştuğunu ve hanedan damadı olması sebebiyle asla böyle bir şeye yeltenmeyeceğini söylediyse de Sultan Murat her şeyin farkındaydı, Topal paşayı tek bir gürz darbesiyle yere serdi. Kanlı gürzünü havaya kaldırarak tüm Osmanlı mülkünün kendisine ait olduğunu ve bundan zerre şüphesi olanın karşısına çıkmasını söyledi. Ama tüm Sipahilerin başı yerdeydi.
Sultan Murat içki ve tütünü yasaklamıştır. Bu kurala uymayanlara ise cezaların en büyüğü olan ölümle cezalandırıyordu. Tüm tavernaları basıp orada bulunan herkesi kılıçtan geçirtiyordu. Geceleri lambasız gezmek ve iki kişi yan yana yürümek yasaktı bu yasakların sebebi olarak ise verilen bilgi isyanların ve gizli örgütlenmelerin önüne geçilmesi yönünde idi.
Hangi Savaşları Yaptı, Kimlerle Savaştı, Bu Savaşların Sonucu Ne Oldu?
Sultan Murat ilk seferini Lehistan’a karşı yapmayı planlıyordu. Lehler vergilerini ödemeyi bırakmış ve barış anlaşmasını bozmuşlardı. Sultan Murat ordusunu toplayıp Lehistan’a doğru yola koyuldu ancak Lehlere Ruslar da savaş açınca Lehistan Osmanlının tüm şartlarını kabul ederek barış anlaşması imzaladılar. Osmanlı ordusu gerisin geriye İstanbul’a döndü. Bunun üzerine Sultan Murat hazırlık yaparak acemin elinde olan revan kalesini ele geçirmek üzere yola koyuldu. Bu seferi zorlu geçti. Ama uzun süre sonra ilk defa Osmanlı ordusunun başında padişah olduğu için askerler daha da gayretli savaştılar. Ve bunun sonucu olarak da zafer Osmanlıların ve Sultan Murat’ın oldu. Lakin sadece 7 ay sonra revan kalesi tekrar acemlerin eline geçti. Sultan Murat çok öfkeliydi ve daha büyük bir hedefe yürüyecekti. Bu sefer orduyu hazırladı ve Bağdat’ ele geçirme arzusuyla yola koyuldu. Savaş çok zorlu geçti değil kumandanlar paşalar bile askerin başında savaşa katılıyordu. Birçok asker ve paşanın gayretleri üzere kale müdafileri şehri teslim etmeye karar verdi. Anlaşma imzalandıysa da bazı kızıl başlar bu anlaşmaya karşı geldi.
Devir-dayim sırasında Kızılbaşlar isyan çıkardı ve savaş şehir sokaklarında devam etti. En sonunda yine Osmanlı gazileri muzaffer oldu ve şehir tekrardan Osmanlının hakimiyetine girdi. Barış anlaşması imzalandı ve Bağdat çevresindeki tüm kaleler de Osmanlıya bırakıldı. Bu sultan Murat’ın son seferi olmakla beraber en büyük sonuçlu seferidir.
Sultan Murat Nasıl Vefat Etti?
Sultan murat hakkındaki en yaygın eleştirilerden biri ise içkiyi yasaklamasına rağmen içki müptelası olduğu yönündedir. Ancak bu konuda çok fazla bir delil olmamakla beraber bazı vakanüslerin yazdığına göre Sultan Murat yaptığı aşırı vücut antrenmanları sebebiyle çok güçlü vücut kaslarına sahip olmuş. Ve bu kaslar bir süre sonra aşırı derecede ağrımaya başlamış. Artık bu ağrılara dayanamayan Sultan murat hekimlerden kendisine alkollü bir ilaç yapmasını istemiş ve bunu içmiş. Sarayda bir ayyaş gibi gezdiği yazılmıştır ve bu hastalığından dolayı hekimlerden ilaç istediği de düşünülürse muhtemelen bu yüzden içkici damgası yemiştir.
