Ebelik Nasıl Bir Meslek? Ebelerin Görevleri? Ebe Kimdir?
Sanat ve bilimin birleştiği ender mesleklerden birisi olan ebelik kutsal olmasının yanı sıra son derece önemli bir iştir. Dünyaya gözlerini yeni açmış bir bebeğin sarıldığı ilk kişi olan ebeler, eğer yeni doğana gereken bakımı vermezlerse, çocukta çok ciddi ve kalıcı hasarlara yol açabilirler. O yüzden bu meslek tıpkı doktorluk ve diğer sağlık mesleklerinde olduğu gibi büyük bir dikkatle yapılmalıdır. Peki ebe nedir?
Ebe Nedir? Ne Anlama Gelir?
Ebe kelimesinin kökeni eski Türkçeden gelmektedir. Bu kelime ilk olarak Orhun Yazıtlarında ve Divan-ı Lugatit Türk’te “saygı duyulan kişi, anne” anlamında kullanılıştır. Günümüzde farklı coğrafyalarda konuşulan Türk lehçelerinde “teyze, abla” gibi anlamlara da gelmektedir.
Ebe Ne İş Yapar?
Ebelerin sadece doğum esnasında, çocuğu annenin rahminden çekme işini yaptığı bilgisi ülkemizde yaygın olarak bilinen yanlışlardan birisidir. Evet, ebeler doğum esnasında çocuğun sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmesinde büyük bir rol oynar. Ancak ebelerin sorumlulukları sadece bununla sınırlı değildir.
Bir ebe, sadece doğum esnasında değil doğumdan çok önce ve sonra da bebeklere, annelere, babalara ve çocukla ilgilenen yakınlara destek ve bakım sağlarlar.
Ebenin Görevleri ve Yetkileri
Yukarıda da bahsetmiş olduğumuz gibi yalnızca anne adayları için değil bunun yanı sıra toplum ve aile sağlığı için de son derece mühim bir rol üstlenen ebelerin görevleri tam olarak aşağıdaki gibidir:
- Gebelik sürecini yakından takip etmek
- Anne ve babalara doğuma hazırlık eğitimleri vermek
- Anne ve babalara duygusal anlamda destek vererek onlarla bazı mesleki bilgileri paylaşmak
- Risk seviyesi yüksek olan hamileliklerde anne adayını alanında uzman olan doktorlara ya da tıp çalışanlarına yönlendirmek
- Doğum sırasında gerekli enjeksiyon ve ilaçları uygulamak
- Doğum esnasında bebeğin durumunu yakından takip etmek ve ağrı yönetimi bilgisi işlemini tatbik etmek
- Dünyaya gözlerini yeni açan bebeğin bakımı konusunda ailelere danışmanlık yaparak onlara destekte bulunmak
- Anne ve babanın, muhtemel ölü doğum, yeni doğan ölümü, hamileliği bitirme ve düşük yapma gibi durumlarla başa çıkmalarını sağlamak
- Bebeklerin banyo yapması, emzirilmesi ve beslenmeleri gibi günlük rutin bakımları hakkında ailelere tavsiyelerde bulunmak
- Verilen bakımların sürekli olması için diğer sosyal bakım çalışanları ile birebir iletişime geçmek
Ebe Olmak İçin Hangi Derslerin İyi Olması Gerekir
Çok yakın zamana kadar sağlık meslek lisesi mezunları ilgili kuruluşlarda ebe olarak görev alabiliyordu. Hatta biraz da eskilere gidecek olursak, hiçbir eğitimi olmayan ancak bu işi bilen kimselerin yanında yetişen bazı insanlar da doğum esnasında anne adaylarına bakım ve destek hizmeti verebiliyordu. Fakat gelişen teknolojiyle birlikte artık ebelik mesleğini yapabilmek için en az ön lisans mezunu olma şartı getirildi.
Günümüzde bu mesleği icra edebilmek 4 yıllık ebelik bölümü mezunu olmak gerekir. 2 yıllık ebelik bölümü var mı sorusu cevabı en çok merak edilen soruların başında geldiği için hemen yanıtlayalım: Hayır, 2 yıllık yani ön lisans seviyesinde ebelik eğitimi veren bir kurum henüz bulunmamaktadır.
Ebelik sayısal mı sözel mi diye merak ediyorsanız, üniversitelerin ebelik eğitimi veren bölümleri sayısal puan türüyle öğrenci kabul ederler. O yüzden ileride bu mesleği yapmak istiyorsanız lisede sayısal bölümü tercih etmeniz gerekmektedir. Bu bağlamda ebelik bölümünü kazanabilmek için fizik, kimya, biyoloji, matematik ve geometri derslerinizin iyi olması gerekir.
Ebelerde Olması Gereken Özellikler
Kendi kişilik yapısına uygun meslekleri araştıran pek çok insan ebelerde olması gereken özellikler hakkında bilgi sahibi olmak istiyor. Sorumluluk sahası oldukça geniş olan ve sıfır hatayla çalışması gereken ebelerde olması gereken nitelikler şu şekildedir:
- Değişik kişilik yapısı olan anne adaylarıyla sağlıklı iletişim kurabilme kabiliyetine sahip olmak
- Duygusal gerginlik ve stresle başa çıkabilmek
- Acil durumlarda, hemen önlem alabilmek için etkili ve hızlı bir biçimde karar vermek
- Farklı alanlardaki tıp çalışanlarıyla iletişim kurabilmek için takım çalışmasına yatkın olmak
- Hiçbir ayrım gözetmeden, bütün anne adayları için eşit muamelede bulunacağına dair taahhüt vermek
Bu özelliklere haiz olan her şefkatli ve dirayetli insan ebe olarak görev yapabilir.