Börülce Nasıl Yapılır? Börülce Nasıl Pişirilir?
Börülce nasıl yapılır? nasıl yetiştirilir? ülkemizde Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetiştiriciliği yapılan bir bitkidir. Börülce protein bakımından oldukça yüksek ve yağ oranı olarak da düşük değerlere sahip bir sebzedir. Yemek ve salata şeklinde tüketilmesinin yanı sıra börülce hayvan yemi olarak da kullanılıyor. Börülce hem taze Eker hem de kuruduktan sonra tüketilebiliyor. Her ne kadar ülkemizde az bilinse de börülce yetiştiriciliği yapılan yerlerde börülcenin yemeği turşusu veya salatası da yapılıyor ve severek tüketiliyor. Börülce sıcak iklim sebzesi olmasına karşın nemli koşullarda da yetiştirilebiliyor. Gelişme sıcaklığı yüksek olup sonbahar ve ilkbaharda yaşanan don olaylarından çok fazla etkileniyor. Aşırı soğuklarda veya yüksek sıcaklıklar tohum bağlamayı ve buna bağlı olarak verim oranını da düşürüyor.
Börülce tohumlarının çimlenmesi için toprağın sıcaklığı 8 ila 10 derece havanın sıcaklığı ise 10 ila 12 derece sıcaklıkta olması gereklidir. Bitkinin gelişme sürecindeki sıcaklık değeri 20 ila 30 derece olduğunda büyüme süreci de hızlanıyor. Gece ve gündüz sıcaklık farkı ise 5 ile 10 derece olmalıdır. Börülce Toprak isteği olmayan bir sebze türüdür. Bu sebze her Toprak çeşidinde yetiştirilebilir. Taze börülce üretiminde erkencilik yapılacak ise hafif yapıdaki topraklardan yana seçim yapılmalıdır. pH isteği ise 5 ile 6 oranındadır.
Börülce Nasıl Pişirilir?
Börülceleri bir gece öncesinde suda bekletin. Daha sonra suyunu süzün ve tencereye ilave ederek üzerini geçecek kadar su ekleyin. Bu şekilde 15 dakika pişirin. Başka bir tencere de soğanı pembeleşinceye kadar kavurun ve börülceyi ilave ederek salçasını ekleyin. Son olarak üzerine su ilave ederek kontrollü bir şekilde pişirin.
Börülce Ekiminde Toprak Nasıl Hazırlanır?
Börülce yetiştiriciliğinde toprağın sonbahar ayında derin bir şekilde sürülmesi gereklidir. Kış aylarının sert olmadığı iklimlerde ise kış ayında da toprak işlemleri yapılabilir. Erken işlenen Toprak organik madde miktarını ve su tutma kapasitesini yükseltir. İlkbahar mevsiminde ise tohumluların ekilme işleminden önce toprak 15 santimetre derinliği işlenmelidir. Yapılan bu işlem kürek çapa veya makinelerle ya da pulluklar ile yapılabilir. İşlem yapılmadan önce tohum yataklarının açılması ve yetiştiricilik yapılan arazideki yabancı otların temizliği önemlidir.
Toprak ilkbahar don olaylarını geçirdikten sonra ve iklimsel şartlar uygun olduğu zaman yeniden işlenerek ekim işlemi yapılır. Ekim işlemi sırasında toprağın tavında olması tohumların çimlenmesi için de yeterli nem oranına sahip olması önemli bir detaydır. Börülce Ekim işlemi el ile veya mibzer ile yapılabiliyor. Börülce ekilirken sıra arası 60 ila 70 sıra üzerinde ise 10 ila 15 santimetre mesafe olmalıdır. Börülce tohumu toprağın 4 ya da 5 santimetre derinliğine ekilmelidir. Yaklaşık olarak bir de karlık alanı 7 kilogram börülce tohumu ekilir. Börülcenin ekildiği toprakta fazla nem olmamalıdır. Aksi halde topraktaki tohumlar çürüyebilir. Nemin az olması da tohum çimlerinin çıkmamasına yol açar. Bu nedenle börülce yetiştiriciliğinde toprağın nem miktarı oldukça önemli bir ayrıntıdır.
Börülce bitkisi 2-3 yapraklı döneme geldiğinde seyreltme çabası yapılmalıdır. Daha sonra ise ot temizliği yapılmalı ve son olarak boğaz doldurma uygulaması yapılmalıdır. Yapılan bu işlemler 2-3 hafta içerisinde bitirilmesi gereklidir. Erken dönemde yapılan sulamaların neticesinde ortaya çıkan kaymak tabakasını kırmak için de çapa yapılmalı ve aynı zamanda yabancı otlardan da arındırılmalıdır.
Sulama ve Gübreleme Nasıl Yapılmalı?
Börülce yetiştiriciliğinde sıra Ekim yapıldığından dolayı en ideal sulama türü karık sulama şeklidir. İklim şartları ve vejetasyon dönemine bağlı olarak 10 günde bir sulama yapılması börülcenin gelişimini ve verimini olumlu yönde etkiler. Börülce yetiştiriciliği yapılan bazı bölgelerde ise sulama yapılmamaktadır. Bu bölgeler genellikle tanelik kuru börülce yetiştiriciliği yaptığından dolayı buradaki börülcelerin vejetasyon süresi kısadır ve verimi de düşüktür. Börülce bitkisinin gübreleme işlemi ise diğer bitkilere göre daha farklıdır. Çünkü börülcenin fosfor ihtiyacı oldukça fazladır. Topraktaki azot kökteki bakteriler iyi bir şekilde aşılandığı zaman kendi kendine yeter. Fosforlu gübre türü topraktaki nodozite gelişimini yükseltir. Ve kar başına 10 kilogram azot 8 kilogram potasyum ve 12 kilogram fosfor uygulanmalıdır.
Börülce Hasadı Ne Zaman Yapılır?
Börülce hasadı kuru veya taze olmak üzere iki farklı şekilde yapılabilir. Taze bir şekilde toplanacak börülceler için baklanın içerisindeki tohumlar süt olum döneminde iken hasat yapılmalıdır. Hasat geciktiği zaman baklalar kılçıklanır ve taze olarak tüketilmesi mümkün değildir. Taze bakla için 5 ve 10 hafta süresince hasat yapılabilir. Börülce hasadı haftada bir kez yapılabiliyor. Kuru tane üretimi yapılan arazilerde baklalar hasat yapılmadan üzerinde bırakılıyor. Yeşilden sarıya dönmesi ve sonra da kuruması bekleniyor. Bitki tamamen kuruduktan sonra sökülerek toplu bir şekilde hasat yapılıyor. Hasat yapılan börülceler çuvallara veya kasalara konuluyor. Genel olarak taze börülce depolama yapılmaz en fazla buzdolabında birkaç gün muhafaza ediliyor.