Dünyaca Ünlü Heykeller ve Hikayeleri? Dünyanın En Güzel Heykelleri?
Orhun Anıtları
Göktürk kültür ve sanatının günümüze kadar gelen en önemli eserleri Orhun Anıtları olmaktadır.
Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin, İlk Türk tarihi Göktürk alfabesiyle yazılmıştır. Orhun anıtları,
Baykal gölü çevresinde yer alan Orhun vadisinde 8. Yüzyılda dikilmiştir. Danimarkalı bilim adamı Wilhelm Thomsen 1893 senesinde anıtlardaki metinlerde sıklıkla yer alan Tengri Türk ve Kül Tigin sözcüklerini çözmesi beraberinde Orhun anıtları ilk kez okunmuştur. Orhun anıtları, harf grafikleri figürleri ve oymaları beraberinde sanat tarihi yönünden oldukça değerli eserlerdir. Türk edebiyatının ilk önemli eseri olan Orhun anıtları Vezir tonyukuk, Kül Tigin ve Bilge kağan adına dikilmiştir.
Tonyukuk Anıtı
720 ve 723 tarihlerinde Bilge Kağanın ünlü veziri Tonyukuk, Tola Nehrinin yukarı kısımlarında kendi ağzından yazdırmış olduğu iki taş sütunu diktirmiştir. Dikdörtgen biçimli taşın büyün olanı otuz beş, ikincisi ise yirmi yedi satır yer almaktadır. Çin ile yapılan büyük savaş ve ünlü vezirin yaşam öyküsünün anlatıldığı metinde bazı satırlar yukarıdan aşağıya bazıları ise soldan sağa doğru okunacak biçimde yazılmıştır.
Kül Tigin Anıtı
735 senesinde büyük bir kaplumbağa heykelinin üzerine oturtulmuş anıt, kalker taşından yapılmıştır. Bilge Kağan anıtı ordularının komutanı olan ağabeyi Kül Tigin adına diktirmiştir. Dikdörtgen biçimli, üstü bir kemerle sona eren anıtın batı cephesindeki metin Çince, diğer üç cephesindekiler ise Göktürk alfabesi ile yazılmıştır. Doğudaki kırk, güney ve kuzeydekiler ise on üçer satır yukarıdan aşağıya ve sağdan sola okunabilecek şekilde düzenlenmiş anıtın en üstünde alçak kabartma tekniğinde çift başlı ejder motifi de yer almaktadır. Anıta giden yol üstünde iki koç heykeli olmak üzere mermerden yapılmış olan çok sayıda balbal yer almaktadır.
Bilge Kağan Anıtı
735 senesinde Bilge Kağan’nın ölümünden 1 sene sonrasında yerine geçenler tarafından dikilmiştir. Kül Tigin anıtı beraberinde biçim açısından benzerlik gösteren anıtın doğu yakasında metin kırk bir, kuzey ve güneyde ise on beş satırdan oluşmuştur. Batı tarafındaki yazıların tamamıyla silindiği anıtta Bilge Kağan’ın yaşadığı dönemin önemli olayları, katıldığı savaşlar Çince yazılmış, Türkçe açıklamaları da yapılmıştır. Anıtın Etrafında Bilge Kağan ve eşinin mermerden başsız heykelleri, pars heykeli ve bir sunak taşı bulunmuştur.
