Zaman Nedir Kısaca? Zaman Gerçekten var mı?
Fakat daha çok yaşam ile etkileşiminden bahsetsek onun daha iyi anlaşılabileceği taraftarıyım. Doğadaki şeyler, hatta tüm canlılar, maddeler zamana içkindir. Bizim büyüme, gelişme, ölüm, doğum, değişim vs. olarak adlandırdığımız tüm devinimler aslında zamanla birlikte düşünülünce anlamlı olmaktadır.
Zaman gerçekten var mıdır? Var ise bu varlık hangi sınıftır? Zaman kim için vardır? Mesela bir bitki, zamanın geçtiğinden ya da hangi zamanda olduğundan haberdar mıdır? Bence zamanın kavranması bilinç seviyesi ile ilgilidir. Ve zamanın anlamı insan bilinci ile doğrudan alakalıdır. Zamanın kavranması insan bilincinin konusudur. Diğer bir deyişle insan bilincinden bağımsız olarak zaman düşünülemez.
İnsan bilincinden bağımsız bir zaman anlayışı yoktur dedik. Fakat modern bilim bize homo sapiens türünde insanın ortaya çıkmadan öncede, dünyanın, evrenin oluşumuna dair teoriler sunmaktadır. Peki, o oluşum süreçlerinde zaman rol oynamamakta mıdır? Az önce her türlü devinimin aslında zamanın sunduğu bir imkan olduğu sonucuna ulaşmıştık. Şimdi ise insanın, dolayısıyla insan zihninin var olmadığı bir zaman diliminde, zamanın var olma zorunluluğundan bahsediyoruz. O halde zamanı insan zihnine bağlı bir olgu olarak nitelemek hata olacaktır.
Belki de biz zamanı bir şey olarak, belirli bir varlık kategorisine yerleştirmeye çalışarak yanlış yapıyoruz. Zaman matematiksel bir teorem, formül gibi, mantıksal bir çıkarım gibi düşünülemez mi? Yani aslında hali hazırda mevcut bir yapı, fakat onu ancak algılayabilecek düzeyde bir zihin tarafından algılanabilen bir şey. İnsanlar için zamanı bugün olduğu anlamda anlamak çok zor değildir. Zamana karşı yarışmak, zaman zaman yapılan ya da yapılmayan eylemler, zamansız gelişen durumlar vs. Fakat bizim düşündüğümüz anlamda zaman, zaten insanın dışında var olan bir yapı olduğuna göre, insanın aslında günümüzde yorumladığı gibi anlaşılmaması gerektiğini söyleyebiliriz.
