Haçlı Seferleri Ve Sonuçları? Haçlı Seferleri Kim Kazandı?
Haçlı seferine giden süreç; ne oldu, nasıl gelişti?
Selçukluların Malazgirt savaşından sonra Anadolu’ya doğru ilerlemesi artık Avrupalılar için son nokta olmuştu. Yüzyıllardır Müslümanlara toprak kaybeden Doğu roma imparatorluğu papadan yardım istedi. Papa da artık Müslümanlardan ve onların başı olan Türklerden bıkmıştı. Onlara sağlam bir darbe indirmek ve kaybettiği toprakları geri almak istiyordu.
Tüm bu sebepler Ortadoks kilisesi ile Katolik kilisesi arasında ortak bir fikre varılmasına sebep oldu. Ve Müslümanların üzerine yürümeye karar verildi.
Avrupalıların savaştan beklentileri nelerdi, kim ne istiyor, neyi amaçlıyordu?
Avrupa aslen iki bloktu ve birleşirlerse büyük bir güçlerdi. Bu güçte aslan payı ise papanın önderliğindeki Katolik kilisesi ve onun etrafındakilerdi. Doğu roma ise Ortadoks kilisesi olarak daha zayıf ve pasifti ne diğer Ortadoks ülkeler in nazarında bir itibarı vardı ne de sözlerini geçirebiliyorlardı. Selçuklulardan büyük bir yenilgi alalı daha çok zaman geçmemişti. Papanın aksine Doğu roma sefer yönünün Anadolu istikametinde olmasını istiyor ve aradan çok fazla zaman geçmeden Anadolu’yu tekrar elde etmek istiyordu.
Papa bu sebeple Doğu Roma’ya muhalifti. Papalık ve diğer Avrupalı devletler öncelikli hedefin Kudüs olması konusunda hemfikirdi. Avrupa’da kafalar karışıktı herkes farklı bir fikirle ortaya atılıyordu. Ama tüm Avrupalıların istediği tek bir şey vardı o da Müslümanlardan ve dahi onlara önderlik eden Selçuklu Türklerinden tez vakitte intikam almak.
Ortadoğu’nun durumu nasıldı, taraflar kimlerdi ve amaçları nelerdi?
Ortadoğu da ise daha fazla bloklaşma vardı Selçuklular son yıllarda sınırlarını çok fazla genişletmişti. Ve topraklarını derebeyleri arasında paylaştırmıştı. Bu derebeyiler Sultan Alparslan zamanında hep yek bir olmuş ve Malazgirt’teki büyük zaferde payları olmuştu. Ama ilerleyen yıllarda toprak için savaşmaya başlamış ve ülkenin otoritesini ister istemez bozmuşlardı. Ayrıca da Kudüs Şiilerin elinden daha yeni kurtarılmıştı. Şii Fatımiler hala Kudüs’ü istiyorlardı ve Mısır da idarelerini sürdürmektelerdi.
Halifenin ise en çok güvendiği devlet hiç şüphesiz Büyük Selçuklu Sultanlığı idi. Çünkü bu devlet Şiilerin en güçlü olduğu ve hilafeti ele geçirmeye en yakın oldukları zamanda onlara dersini vermişti. Ancak şimdi ki iç çatışmalar ülkeyi vahim duruma sokuyordu. Tüm bu durumlardan anlaşılacağı üzere Müslümanlar Şii ve Sünni olarak ikiye ayrılmış vaziyetteydi ve bu durum onlara pahalıya patlayabilirdi.
Savaş süreci nasıl başladı, orduların güçleri neydi?
Artık Avrupalı şövalyeler intikam istiyordu ve derhal savaş başlamalı nağraları atıyordu. Bunun üzerine papa Tüm Katolik ülkelerden ordu topladı ve bu devasa haçlı ordusu yola koyuldu. Hristiyanların tarihte ilk kez böylesine büyük bir orduyu kendi bünyelerinde kurmuşlardı. Ve bu savaşın sonuçları bir taraf için gerçekten de çok pahalıya mal olacaktı.
Savaş güzergahı neresiydi yolda neler oldu?
Haçlılar Orta Avrupa’dan balkanlara doğru ilerlediler ve Doğu Roma’nın sınırlarına giriş yaptılar. Yolda karışıklık ve arbede çıkaran haçlılar bölge halkına çok kötü muamelelerde bulundular. Tüm bunları gören doğu roma böylesine büyük bir ordunun bir anda yoldan çıkması sonucunda ülkesinde taş üstünde taş; baş üstünde baş bırakmayacağını bildiğinden dolayı ses çıkaramadı. Ordu İstanbul’a geldiğinde birkaç gün burada konakladı ve imparator, haçlı komutanlarıyla savaşın güzergahı konusunda tartıştı. Çünkü imparator ordunun önce Anadolu Selçuklu ve Büyük Selçuklu devletlerini ortadan kaldırması gerektiğini yoksa başarı elde edilse bile bunun çok kısa süreli başarılar olacağını savunuyordu. Haçlı komutanları ise bunun tam tersi bir kanaatteydiler. Onlara göre ise ordu hızlı bir şekilde Antakya’ya varacak ve kıyı boyunca güneye ilerleyip Kudüs’e varacak ve buraları egemenliği altına sokacaktı. Seferin geri kalan kısmına ise sonra karar verilmesi gerektiğini düşünüyorlardı. İmparator bu fikre yanaşmadı ve ayrıca da sefere katılırsa böylesine kalabalık ve tehlikeli bir orduya kumandanlık etmesi gerekeceğinden sefere katılmamayı tercih etti. Ancak haçlılardan fethedilen toprakların kendisine bırakılması konusunda söz aldı.
Ve artık haçlı ordusu Anadolu’ya geçmişti ve bölgenin büyük bir kısmında Anadolu Selçukluları vardı. Anadolu Selçukluları hızlı atlara ve onların üstünde iken müthiş bir şekilde ok atabilen atlı okçulara sahipti. Ordusu hızlı hareket edebiliyordu ve bu sebeple haçlıları pusular yoluyla etkisiz hale getirmeye çalıştı. İznik’e geçtiğinde 600.000 kişiden oluşan haçlı ordusu Anadolu’dan çıkıp Antakya’ya vardığında sadece 100.000 kişi kalmıştı. Deyimi yerindeyse haçlı ordusu Türk atlıları tarafından perişan hale getirilmişti. Ancak tabi ki Anadolu Türkleri de bu savaşta çok ağır zayiatlar vermişlerdir.
Savaşın En Önemli Yerleri
Haçlı ordusu Antakya’ya vardığında tüm Selçuklu derebeyleri bir olmuş ve derhal haçlıları yok etmeye çalışmışlardı. Suriye-Filistin Selçukluları, Irak Selçukluları, Danişment oğulları, Saltuk devleti, Zengi devleti ve daha birçok devlet Haçlılarla mücadele halindeyken Şii Fatımiler Müslümanları arkadan vurarak Kudüs’e girmiş ve burayı ele geçirmişti. Müslümanlar kısa bir süre içerisinde önce mezhep kavgasına sonrada derebeyilerin kendi kavgalarından dolayı hayli zayıf düşmüştü. Haçlı ordusu karşısında kahramanlık ile savaşsalar da netice değişmedi ve Antakya şehri Haçlıların eline geçti. Haçlılar Doğu Roma’ya verdikleri sözden de caydılar ve burada Antakya prensliği adında kendilerine bağlı yeni bir devlet kurdular. Haçlılar civar vilayetlere ordular göndererek buraları ele geçirmeye çalıştılar. Müslümanlar savaşsa bile haçlılar karşısında yeterince varlık gösteremiyorlardı ve haçlılar doğuda Urfa’ya kadar sınırlarını genişlettiler. Haçlılar artık zamanının geldiğini düşünüp Kudüs’e doğru yola çıktılar. Şehirde Şii Fatımiler hüküm sürüyordu.
Haçlılar şehri kuşattı ama sadece 7 gün sonra Şii Fatımiler kutsal şehir Kudüs’ü Haçlılara terk ettiler. Artık sefer nihayete ermiş, haçlılar emeline ulaşmış ve 1. Haçlı seferi Müslümanların mağlubiyeti ve Haçlıların Zaferi ile neticelenmişti. Haçlılar burada Kudüs Krallığı adında yeni bir devlet kurmuş ve bunu papalığa bağlamıştı.
Savaşın sonucunda neler değişti Haçlılar Kudüs’te neler yaptılar?
Savaşın sonucunda neler oldu?
Savaşın sonucunda haçlılar ağır zayiatla da olsa emellerine ulaşmış oldu. Anadolu Selçukluları ve diğer tüm Müslüman ülkeler de maddi ve manevi zarar gördüler. Ve tüm Müslüman ülkelerin istediği tek bir şey vardı o da Kudüs’ü tekrardan almak ve bu manevi yarayı kapatmaktı.
Haçlıların Kudüs’te yaptıkları nelerdir?
Haçlılar Kudüs’ü ele geçirir geçirmez çoğunlukla Müslüman ve az sayıda Yahudi bulunan şehri adeta kana buladılar. Genç, yaşlı, kadın, çocuk ayırmadan katleden haçlılar binlerce masumu yok yere öldürdüler. Öyle ki Haçlı komutanının yazdığı bir mektupta eğer ki papa hazretleri Kudüs’ü ele geçirince ne yaptığımızı merak ediyorlarsa atlarımızın şehrin sokaklarında diz kapaklarına kadar kana bulandığını belirtmek isterim demiştir. Bir tarihçinin yazdığına göre haçlılar şehri ele geçirdiklerinde insanları kaynayan kazanlarda haşlıyor ve çocukları uzun sırıklarda kafalarını parçalayarak öldürüyorlardı.
