Dalak Büyümesi Nedir? Dalak Büyümesi Neden Olur?
Dalak Büyümesi Nedir?
Dalak, neredeyse memeli hayvanların tamamında bulunan ve kırmızı kan hücresinin depolanmasında görev alan bir organımızdır. Dalak, vücudun yüksek enerji ihtiyacı olduğunda kasılarak vücuda kan pompalanmasına yardımcı olur.
Ayrıca dalak, vücudun mikroplara karşı direncini sağlamak adına hücre üretimine destek verir. Dalak büyümesi ise, enfeksiyon kaynaklı, karaciğer hastalığı ve kanserler sebebi ile ortaya çıkabilir. Peki dalak büyümesi nedir? Dalak büyümesi belirtileri nelerdir? Dalak büyümesi neden olur?
Dalak Büyümesi Nedir? Neden Olur?
Dalak, karnın sol tarafında ve göğüs kafesinin altında yer alır. Dalak yumuşak yapıda ve süngerimsi bir organdır.
Konuyu ve dalak büyümesini iyi algılayabilmek için, dalağın görevlerinden de bahsetmek gerekir. Bunlar temel olarak;
- Dalak, hasar görmüş kan hücrelerini yok eder.
- Dalak beyaz kan hücresi üretir.
- Hastalığa karşı ilk olarak savunma gerçekleştiren organdır
- Kırmızı kan hücrelerini ve trombositleri depolar.
Peki, dalak büyümesi nelere sebep olur? Dalak büyüdüğünde, hasar görmüş kırmızı kan hücreleri dışında sağlam kan hücreleri de filtrelenmeye başlar ve kan dolaşımında sağlıklı kan hücresi sayısı giderek azalır. Dalak büyümesi sonucu olarak dolaşımı yetersiz kalabilir. Peki dalak büyümesi neden olur?
Dalak büyümesinin sebebi olarak birçok hastalık ve enfeksiyon etkili olabilir.
- Viral enfeksiyonlar
- Bakteriyel enfeksiyonlar. (frengi veya kalbin iç zarının enfeksiyonu)
- Parazit enfeksiyonları(sıtma)
- Karaciğeri etkileyen hastalıklar. Siroz
- Hemolitik anemi tipleri
- Kan kanserleri (Lösemi ve miyeloproliferatif neoplazmalar) Hodgkin hastalığı
- Metabolik bozukluklar (Gaucher hastalığı ve Niemann-Pick)
- Dalak ve karaciğerdeki basınç sonucu kan pıhtısı gitmesi
Peki, bu saydığımız dalak büyümesi nedenleri nasıl belirti gösterir? Dalak büyümesinin belirtileri nelerdir?
Dalak Büyümesinin Belirtileri
Dalak büyümesi bazı durumlarda belirti göstermeyebilir. Fakat genel olarak gözlenen belirtileri şu şekildedir;
- Karnın sol üst bölgesinde omuzlara doğru yayılan bir ağrı
- Yemek yemeden veya az yedikten sonra şişkinlik hali duyulması
- Kansızlık(anemi)
- Yorgunluk
- Sık sık tekrar eden enfeksiyon kaynaklı hastalıklar
- Kolay kanama
Dalak Büyümesi Tanısı Ve Tedavisi Nasıl Olur?
Dalak büyümesi her yaşta ve herkeste meydana gelebilir. Ancak bazı gruplar risk taşırlar. Bunlar; Mononükleoz enfeksiyonu taşıyan çocuk ve yetişkinler, karaciğer ve dalağı etkileyen kalıtsal hastalıkları taşıyan bireyler ve bunların çocukları, sıtmanın yaygın olduğu bölgelerde yaşayan insanlar.
Dalak büyümesi, genellikle muayene sırasında fark edilebilen bir durumdur. Bunun dışında doktorunuz bazı testler ile bunu anlayabilir. Tam kan sayımı gibi kan testleri isteyerek, kanınızdaki kırmızı kan hücrelerinin, trombositlerin ve beyaz kan hücrelerinin sayısının kontrol edilmesi, ultrason veya bilgisayarlı tomografi (BT) kontrolü, dalaktaki kan akışını gözlemek için MR sonucu istenebilir. Bazen de dalak büyümesinin sebebini bulmak için karaciğer fonksiyonu testleri ve kemik iliği muayenesi gibi tetkikler de istenebilir. Bu testler ile daha ayrıntılı bilgiye sahip olunmaktadır.
Dalak büyümesi enfeksiyon kaynaklı ise tedavi antibiyotik içerikli ilaçlar ile yapılır. Fakat viral enfeksiyonlarda antibiyotik işe yaramaz. Bir belirti göstermiyor iseniz fakat dalak büyümesi teşhis edilmiş ise, doktorunuz bir süre beklemeyi önerebilir. Bir semptom ile karşılaştığınızda hemen doktora başvurarak tedaviye başlanması önerilir.
Dalak büyümesi, vücudunuza ciddi zararlar veriyor ama sebebi tam olarak belirlenemiyor ise dalak çıkarma ameliyatı yapılabilir. Bu cerrahi müdahale kronik veya ağır durumlarda gülümsetici olabilir. Dalağınız alındıktan sonra dalaksız da yaşayabilirsiniz fakat enfeksiyon hastalıklarına yakalanma oranınız eskiye göre daha da artmış olarak devam edecektir.
