Hun Sanatı Nedir? Hun Sanatı Hakkında Bilgi? Hun Sanatı Özellikleri?
Hunlar milattan önce 1. Yy. ortalarına gelindiğinde Mete han’ın ölümünden sonra ikiye bölünmüş ve dağılmıştır. Çin baskısı
sonucunda Kuzey hunlar, daha sonrada Güney Hunlar tarih sahnesinde çekilme yaşamışlardır. Hun sanatına yönelik olan ilk bilgiler toprak seviyesinin beş- altı metre aşağısında üstleri toprakla örtülü olan kurganlarda yapılan kazılar neticesinde ortaya çıkmıştır. Dışarıdan bakıldığında küçük birer tepe görünümünde olan kurganlar, ilk olarak pazırık olmak üzere Noin-ula, Astana, Şibe, Katanda gibi hun yerleşim alanlarında bulunmuştur. Kurganlar Türk sanat tarihinin yaşam biçiminin ve inançlarının açıklanması açısından oldukça önem taşımaktadır.
Hun Küçük El Sanatları
Kurganlardan çıkarılan ve Leningrad Ernitage Müzesinde saklanan bu eserler arasında kumaş, halı, keçeden yapılma örtüler, hayvan kavgaları ve insan figürleri ile süslenmiş oldukça zengin dokuma figürleri yer almaktadır. Aynı zamanda ölü ile beraber gömülen arabadaki eğerli ve koşumlu atlar maskeli olup yas göstergesi olarak kuyruk, yele ve tırnakları kesilmiş durumdadır. Pazırıkta çıkarılan eserler arasında bulunan bir halı; inceliği yüksek kalitesi ve motiflerinin zenginliği ile de ilgi çekicidir.
Volga ile Selenga nehirlerinin birleştiği açıda Ulan Ude adını taşıyan yerleşim yerinde soğuk hava
koşullarına karşı evlerin döşemeleri altında sıcak hava ve duman kullanılarak Hipokast (Hipokaust)
ismini taşıyan bir sistemle ısıtma olanaklarından yararlanılmıştır. Bu sayede bu sistemin Romalılardan önce Hunlar tarafından kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Pazırık kurganında birçok malzeme içerisinde tamamıyla düşsel hayvan figürlerinden oluşan dövmelerle süslü mumyalanmış insan ölüleri de bulunmuştur. Dünyanın en eski halısı olarak bilinen halının zemininde yirmi dört kare halinde çiçeklerden oluşan kırmızı zemin üzerine beyaz, sarı ve mavi renklerde öne çıktığı dama tahtasına benzerlik taşıyan bir desen örneği yer almaktadır. Kazakistan bölgesinde Esık kurganında oldukça gösterişli bir giysi beraberinde gömülü bulunan altın elbiseli adam kaftanı ve çizmesi beraberinde üçgen şeklinde işlenmiş ve küçük altın levhalardan altın bir zırhla kaplanmıştır. Kurganlarda ortaya çıkarılan silahlar, halılar, keçeler, kürk, deri, cam, kemer, toka, ağaç ve madenden yapılan eşya iki grupta toplanmaktadır. Hayvan üslup ilk olarak Asya coğrafyasının yabani hayvanlarını konu almaktadır. Geyik, kaplan, kurt, keçi ve kuşlar tek başlarına ya da grup halinde birbirleriyle amansızca savaşırlarken betimlenme gerçekleşmiştir. Bunların yanı sıra bitkisel motiflerin kıvrılarak iç içe geçerek oluşturduğu süslemeler olmaktadır. Bunlara kıvrık dal bitki üslubu ismi verilmektedir. Bitkisel motifler ve hayvan figürleri bir arada yer almaktadır.
Hun Mimarisi Hakkında
Altay dağları eteklerinde pazırıkta Rus Arkeolog Rudenko tarafından açılan MÖ. 3-4 yüzyıla tarihlenen kurganlarda Hunlardan kalan birçok eşya, buzlar içerisinde binlerce sene bozulmamış durumda insan ve hayvan ölüleri ortaya çıkmıştır.
