Osmanlı Devleti'nin Duraklamasının İç ve Dış Nedenleri?
Osmanlı İmparatorluğu’nun duraklama dönemi kimi tarihçiye göre Kanuni Sultan Süleyman döneminde başlamıştır. Bunun sebebi ise Sultan Süleyman’ın son saltanat yıllarında İmparatorluğun ekonomik olarak sorunlar yaşamasıdır.
Kanuni Sultan Süleyman’dan sonra tahta çıkan 2. Selim’in bazı hataları: Ordu ile birlikte sefere çıkmayarak yüzyıllardır süre gelen bir geleneği bozması ve Avrupalılara karşı etkisiz siyasetidir. Ancak 2. Selim Yemen ve Kıbrıs gibi önemli yerleri fethederek Osmanlı toprağına katmıştır.
Sultan Selim’den sonra tahta geçen oğlu 3. Murat döneminde yapılan savaşlar Avrupalılara, Osmanlıların yenilemez olmadığını göstermiştir. 3. Murat bu dönemlerde Rus Çarlığı ile sorunlar yaşamış ve Ruslar sıcak denizler üzerinde ki hayallerini açıkça belli etmeye başlamışlardır.
3. Murat’tan sonra tahta çıkan padişahların döneminde devletin duraklama dönemine girildiği kabul edilmiştir. 1600’lü yıllarda asker tarafından katledilen padişahlar ve isyanlar artmıştır. Ayrıca bu dönemlerde kafes sistemi gelmiş ve şehzadeler artık sancağa gönderilmeyerek, sarayda kafes hayatı yaşamaya başlamıştır. Böylelikle bu tarihten sonra tahta çıkan padişahlar ordu ve devlet yönetiminde bilgisiz oldukları için başarısız olmuşlardır.
1700’lü yıllara gelindiğinde İmparatorluğun, Avrupa’dan geri kalındığı devlet yöneticileri tarafından kabul görülmüştür. Bu yüzden bazı padişahlar yenilik çalışmalarına başlamıştır. Ancak bu padişahlar yenilik hareketlerini genelde ordu üzerine yapmıştır. Yani devlet yönetiminde aşırı bir değişiklik olmamıştır.
1880’lü yıllarda ise büyük yenilik çalışmaları yapan Sultan 2. Mahmut’tan sonra başa geçen 2 padişahın döneminde Avrupa’dan büyük oranda borç alınmış ve bu borçlar Sultan 2. Abdülhamit dönemine gelindiğinde büyük buhranlara yol açmıştır. Bu borçları alanlar ise Sultan Abdülmecid ve Abdülaziz’dir. Bu 2 padişah yenilik hareketi başlatmak için Avrupa’dan ödeyemeyecekleri kadar borç almışlardır. Bu borçlar 1881 yılında genel borçlar idaresinin kurulmasına ve devletin iktisadi bağımsızlığını kaybetmesine yol açmıştır.
